Santosh Khandge : मावळचा अष्टपैलू हिरा

नूतन महाराष्ट्र विद्या प्रसारक मंडळ या शिक्षण संस्थेचे सचिव पदावर कार्यरत असून संस्थेच्या सर्व शाळांचा कायापालट मावळभूषण कृष्णराव भेगडे साहेब यांच्या मार्गदर्शनाखाली नावीन्यपूर्ण उपक्रम राबवीत आहेत. समाजप्रेमी आप्पा प्रतिष्ठानची स्थापना करून त्या माध्यमातून अनेक गरीब व होतकरू विद्यार्थ्यांच्या शैक्षणिक गरजा पूर्ण करण्यासाठी सदैव झटत असतात.

एक पत्थर की भी तकदीर सॅंवर सकती है।

शर्त ये है की सलीके से तराशा जाए।।

खूप काही सांगून जातो हा शेर. एखाद्या दगडाचे नशीब देखील बदलू शकते, अट फक्त एवढीच की त्याला योग्य पद्धतीने हाताळायला, घडवायला हवे. संतोषजींनी (Santosh Khandge) माणसे शोधली, जाणली,, हाताळली पारखली घडवली आणि जपली देखील. योग्य व्यक्ती पारखून त्यांना मानसन्मान, पदे‌ त्यांनी बहाल केली…हे सारं करत असताना निरपेक्ष राहणे म्हणजे तारेवरची कसरत, परंतु त्यांना हे सहजसाध्य होतं, कारण हेतू स्पष्ट…साफ होता. यामुळेच औद्योगिक क्षेत्रातही त्यांनी गगनभरारी घेतली. सांपत्तिक प्रगती साधली परंतु त्याहीपेक्षा मोलाचं काय असेल तर त्यांनी माणसं कमावली. प्रेम..दया..करुणा.. जाणिवा अंगीकारून ते पुढे चालत राहिले. सर्व धर्म समभाव हे त्यांच्या आयुष्याचे अलिखित ब्रीद आहे.

स्वतः साठी जरी काही करता आलं नाही

तरी इतरांसाठी जगून बघावं

दुसऱ्याच्या डोळ्यातील आसवं पुसताना

त्यात आपलंच प्रतिबिंब शोधावं

कोरोना या जगात ज्यावेळी थैमान घालत होता. त्यावेळी माणसापासून माणूस दुरावत चालला होता. नाती गोती, आपले परके सारे दूर धावत होते. अर्थात याला ही भयाचा थरकाप उठवणारी महामारीच होती. परंतु वरील ओळींप्रमाणे संतोषजी मात्र अशा भयाण परिस्थितीत देखील माणसांसाठी झटत होते. विद्यार्थ्यांचं शैक्षणिक नुकसान होऊ नये म्हणून या विदारक काळात त्यांनी पवना शिक्षण संकुलाच्या वतीने ‘शिक्षक आपल्या दारी’ हा उपक्रम राबविला. कोरोनाचे नियम पाळत गावात जाऊन विद्यार्थ्यांना ज्ञानदान करण्यात आले.

कर्तृत्वच माणसाला माणसात ठेवतं आणि मोठं करतं. आपल्या निर्मळ स्वभावानं आणि निर्व्याज वागण्यानं ते आमच्या गळ्यातील ताईत बनले आहेत. विविध शैक्षणिक, सामाजिक, राजकीय संस्था, पतसंस्था यावर ते विविध पदांवर कार्यरत आहेत आणि प्रत्येक पदाला ते न्याय देत आहेत. एवढं सगळं संभाळताना साधं राहणं सोपं नसतं पण संतोषजींना हे साधं राहणं सहज जमलं.